MP-5 Ana Veri
- Utkan Ekinci
- Aug 28, 2023
- 4 min read
Updated: Feb 5, 2024
Planlama sürecinin omurgasını ana veri tutar. Buraya girilen veri seti sayesinde, hangi ürünlerin kimden, hangi koşullar altında tedarik edileceği tanımlanır. Master Data’ya girdiğimiz değerler planlama süreci ve destekliyici raporların hepsini etkiler.
Onun için bu uzun yazıyı dikkatli bir şekilde okumanızı, mümkünse bilgisayar başında Arkhon Prime önünüzde açık denemenizi tavsiye ederiz.
Veri Girişi
Daha önceki eğitimlerde gördüğümüz gibi boş bir Excel sayfası üstünden Arkhon Prime’ı çalıştırıp, malzeme planlama profilimizi giriyoruz. Daha sonra “Arkhon Mat Data” ribbonundan “Master Data” grubundaki “Format” tuşuna basıyoruz. Arkhon, “Master Data” adında bir sayfa yaratıp veri girişi için gereken şablonu getiriyor.
Bu tabloda gireceğimiz bilgilerin detaylı açıklamasını aşağıda görebilirsiniz. Sürecin düzgün çalışması için veri girişi zorunlu olan kolonlar yeşille işaretlenmiştir.
Product_Code: Ürünün şirket içinde kullanılan, sistemlerinde kayıtlı kodu girilir.
Product_Description: Ürünün tanımı girilir.
Product_SubGroup: Ürünün bağlı olduğu bir alt grup varsa bu girilebilir. Alt grup bazında çıkartılan Inventory Report gibi raporlarda kullanılır.
Supplier: Ürünün tedarikçisi yazılır. Birden fazla tedarikçi varsa bunlar ayrı ayrı satırlarda belirtilmelidir.
UoM: Ürünün birim tipidir. Sistemin çalışmasını etkilemez, bilgi amaçlı yazılır.
Transit_Time: Ürünün tedarikçisinden çıkıp fabrikamıza veya depomuza ulaştığı zamana kadar geçen süredir. Planlama başında seçilen periyot tipine uygun girilmelidir. Örneğin, periyot tipi “W” ise transit süresi de hafta cinsinden olmalıdır. Varsayılan 0’dır.
Leadtime: Ürünün siparişinin verildiği andan fabrikamıza veya depomuza ulaştığı zaman kadar geçen süredir. Ürünün tedarikçi tarafında işleme alınıp üretilmesi ve bize sevkiyatına kadar geçen bütün süreyi kapsar. Transit_Time’daki gibi periyot tipine dikkat edilmelidir. Varsayılan 1’dir.
LT_Variable: Ürüne verilecek sipariş miktarının termin süresi üstüne ne kadar süre ekleyeceğini belirler. Örneğin, buraya 0.01 girildiyse ve sipariş miktarı 100 ise, standart termin süresinin üstüne 1 eklenir; yani ürünün siparişi standart termin süresinden bir birim önce talep edilir. Periyot tipi Leadtime ile aynıdır. Varsayılanı 0’dır.
MPQ: Minimum Purchase Quantity; tedarikçinin verdiği minimum sipariş miktarıdır. Varsayılan 0’dır.
RQ: Rounding Quantity; tedarikçinin verdiği sipariş katlarıdır. Arkhon, siparişleri hazırlarken RQ katlarını baz alacaktır. Örneğin, buraya 10 yazılırsa, siparişler 10’un katları şeklinde düzenlenir. Arkhon, veri girilmezse 1 olarak kabul edecektir.
MaxPQ: Max Purchase Quantity; bu kolona tedarikçinin periyodik olarak gönderebileceği maksimum miktar girilir. Belli dönemlerde tedarikçiler kota uygulayabilir, bu kolon sipariş miktarlarının kotayı aşmamasını sağlar. Arkhon, veri girilmezse dikkate almayacaktır.
Min_Stock_Coverage: Ürün stoğunun düşebileceği minimum kapsamdır. Örneğin, bu kolona 2 yazılmışsa, ürünün herhangi bir anda önündeki 2 periyotluk dönemi kapsayacak şekilde stoğu olması gerektiğini belirtir. Planlama periyoduyla uyumlu olmalıdır. Örneğin; planlama dönemi “M” seçildiyse, ürünün önündeki 2 ayın ihtiyacını karşılayacak kadar stoğu olmalıdır. Varsayılan 0’dır.
Max_Stock_Coverage: Ürünün stoğunun çıkabileceği maksimum kapsamdır. Yukardaki örnekten yola çıkarak; eğer bu kolonda 6 yazıyorsa, ürünün stoğu önündeki maksimum 6 ayı kapsayacak kadar olmalıdır. Varsayılan 0’dır.
SSQ: Safety Stock Quantity; ürünün stoğunun miktarsal olarak en az ne kadar olacağı girilir. Bu kolonda, örneğin, 1000 yazıyorsa, üründen her bir periyotta en az 1000 adet bulunması gerektiği düşünülmelidir. Varsayılan 0’dır.
Product_Type: Planlama sürecinde ürünün nasıl bir envanter ve tedarik politikasıyla yönetileceği belirtilir. Alabileceği değerler aşağıdadır;
***: Burada bir seçim yapılmazsa, Arkhon’un getirdiği varsayılan değerdir. Planlamada hiçbir sipariş önerisinde bulunulmaz.
COVERAGE: Ürünün periyot kapsamayla çalışacağını belirtir. Yukarıdaki 11 ve 12. maddelere girilen sayıları baz alır. Yukarıda verdiğimiz örneğe göre, ürünümüzün stok seviyesi minimum 2, maksimum 6 ay olmalıdır. Önümüzdeki dönem, her ayın ihtiyacı farklı olabilir. Bu yüzden 2 aylık bir stok miktarı bu ay 50 iken, birkaç ay sonra 100 olabilir. İhtiyaçların değişkenliğine bağlı bu dinamik hesap birçok iş grubu için kolaylık sağlar. Daha kapsamlı bir değerlendirme bir önceki eğitimde yer alan malzeme planından yapılabilir.
QUANTITY: Ürünün miktarsal stok hedefiyle çalışacağını belirtir. SSQ kolonuna girilen stok miktarını baz alır ve önündeki periyodun ihtiyacını gözeterek kapanış stoğunun SSQ’nun altında olmayacağı bir sipariş miktarı çıkartır. Örneğin, başlangıç stok 50, bir sonraki dönemin de ihtiyacı 100 olsun. SSQ’ya 30 girildiğini düşünelim. Periyodun kapanış stoğunu bu kadar yapması için açacağı sipariş miktarı 80’dir. Kapanış stoğu, 50 + 80 – 100 = 30 olarak hesaplanabilir.
PASSIVE: Ürüne sipariş açmaz. Mevcut stoğun ihtiyaçla tüketilmesini sağlar. Ürün stoğu eksiye düşse bile işlem yapmayacaktır.
OBSOLETE: Ürünün sadece stoğu görünür. Üstüne ihtiyaç çıksa bile dikkate alınmaz.
SFG-IN: Fabrika içinde üretilen yarı mamüller için kullanılır. Multi-MRP konusunda detaylı işlenecek bu yarı mamüller için stok hedefi sadece “Quantity” tipinde verilebilir. Haliyle, SSQ kolonunun doldurulması gerekir.
SFG-OUT: Fabrika dışında ürettirilen yarı mamüller için kullanılır. SFG-IN gibi sadece “Quantity” tipinde hedef alabilir.
Max_Cover_Period: Ürünün alabileceği maksimum periyot kapsamı girilir. Fazla stokların tespitinde kullanılır. Örneğin, bu kolona 15 girildiyse ve planlama periyot tipi “W” ise ürünün herhangi bir andaki maksimum 15 haftalık stoğu olmalıdır.
Contracted: Ürünün kontratlı çalışıp çalışmadığını belirtir. Alabileceği değerler şu şekildedir;
***: Varsayılan değerdir. Arkhon, bu seçiliyse ürüne kontrat süreci çalıştırmaz.
OK: Ürünün kontratlı çalıştığını gösterir.
NOT: Ürünün kontratlı çalışmadığını gösterir.
Contract_Cover_Period: Ürün için tedarikçiye kontrat (ya da blanked order) açılıyorsa kullanılır. Buraya girilecen sayı, ürünün kontratlarının ne kadar periyodu kapsayacağını belirtir. Örneğin, buraya 12 girilirse ve planlama periyot tipi “W” ise, ürüne 12 haftalık ihtiyacı karşılayacak şekilde kontratlar yapılacağını gösterir. Arkhon, veri girilmezse planlama periyoduna girilen değeri kabul eder. Yani bütün planlama periyodunun ihtiyaçlarını tek bir kontratta toplar.
Contract_Surplus: Kontrata girecek öneri miktarlarının toplamı üstüne ne kadar ek yapılacağını belirler. Örneğin, burada %50 yazıyorsa ve plandaki öneri miktarı 100 ise, kontrattaki miktar 150 olur.
Common: Bir ürünün birden fazla projede ortaklaşa kullanımını belirler. Alabileceği değerler şu şekildedir;
***: Varsayılan değerdir. Arkhon, bu seçiliyse ürünün planlamasını yapmaz.
OK: Ürünün ortaklaşa kullanılabildiğini gösterir.
NOT: Ürünün sadece proje bazında kullanılabileceğini gösterir.
Bir sonraki eğitim dokümanında örnek bir veri setinin üstünden geçip bu kolonların aldığı değerler ışığında ürün ana verimizi inceleyeceğiz.