MP-23 MRP

Üretim yapan şirketlerin malzeme tedarik süreci için en önemli süreçlerinden birisi de MRP yani malzeme ihtiyaç planlamasıdır. Bu süreçte ürün üretim talepleri, reçetelerle eşleştirilip malzeme ihtiyaçlarına çevrilir. Bu ihtiyaçlar, üretimin reçete ayarlamalarına bağlı fazla tüketimler ve tedarikçi dağılım oranlarıyla beraber son şeklini alır ve malzeme tedarik planına aktarılır. Kısıtlı bir ürün-malzeme portföyünde bu hesapları elle yapmak mümkündür, fakat binlerce ürün ve malzemenin olduğu ortamda süreci yönetmek zordur. Arkhon, bütün bu hesapları eksiksiz yapabilir.

Bu eğitimde Arkhon’un MRP sürecini nasıl yürüttüğüne bakacağız.

Veri Girişi

Arkhon, malzeme ihtiyaç planını hazırlamak için aşağıdaki tablolardan veri setine ihtiyaç duyar. Bunlardan herhangi birisinde eksik varsa, süreç çalışmaz. Bu tablolara nasıl veri girileceğini ilgili eğitim dökümanlarından bakabilirsiniz.

1. Master Data (Ana Veri)

   1. Malzeme ve tedarikçi ikilisi

2. BOM

   1. Üretim reçeteleri

   2. Bu reçetelerin hangi zaman aralığı için geçerli olduğu bilgisi

3. BOM Adjustment (BOM Ayarlama)

   1. Malzemelerin reçeteden fazla tüketimi varsa planlama periyodu boyunca değerleri

4. Product Req (Üretim İhtiyacı)

   1. Üretim ürününe girilen orta ve uzun vadeli satış tahminleri

5. Procurement Share (Tedarik Paylaşımı)

   1. Ürünlerin eğer birden fazla tedarikçisi varsa, bu tedarikçiler üzerindeki dağılımı

6. Sales Order (Satış Siparişi)

   1. Malzemelere müşterilerin açtığı satış siparişleri

Malzeme İhtiyaç Planlama

Arkhon’da malzeme planlama profilimizi yarattıktan sonra “Arkhon Mat Plan” ribbonundan “Requirement Plan” grubunda “MRP Run” tuşuna basıp bir malzeme ihtiyaç planı hazırlayabiliriz. Aşağıda, bu şekilde hazırlanmış bir örneğini görebilirsiniz.

Bu tabloda yer alan başlıkların açıklaması aşağıda verilmiştir.

1. Product_Type: Arkhon, satış planını hazırlarken üç farklı versiyon çıkartır,

   1. “MAT_REQ_SO”: Sadece satış siparişlerinden gelen ihtiyaçları gösterir.

   2. “MAT_REQ_FRCST”: Sadece satış tahminlerinden gelen ihtiyaçları gösterir.

   3. “MAT_REQ_ALL”: Sipariş ve tahminleri belirli kurallar altında birleştirir.

   4. Malzeme tedarik planlaması yapılırken, kullanıcı bu üçünden birini seçerek analizlerini yapabilir. Bu konu malzeme planlama başlığı altında detaylı işlenecektir.

2. Project: Ürünün bağlı olduğu bir proje grubu olabilir. Planlama süreci sonrası proje bazında analizler yapabilmek için kullanılır. Ayrıca ürünler sadece proje bazında kullanılıyorsa, buraya mutlaka bilgi girilmelidir.

3. Product_Code: İhtiyaç çeken ürünün kodu görülür.

4. Product_Description: İhtiyaç çeken ürünün açıklaması görülür.

5. Product_UoM: Ürünün temel birimi görülür. Planlama süreçlerinde bir etkisi yoktur, bilgi amaçlıdır.

6. Supplier: Ürünün tedarikçisi görülür.

7. Customer: Ürünün (varsa) satış müşterisi görülür. Bilgi amaçlıdır, süreci etkilemez.

8. Data: “H” kolonunda itibaren seçilen planlama periyodunun uzunluğu kadar satış planlama sonuçları görülür. Yukarıda görülen örnekte planlama periyodu 24 hafta seçilmiş. Planlama başlangıç dönemi 2022’nin ilk haftası olarak belirlenmiş. Bu şablona göre 2022’nin 24. haftasının sonuna kadar ürün ihtiyaçları çıkmıştır.

Burada karşımıza çıkan malzeme ihtiyaç planlaması sonuçları elle de girilebilir. Bu veri girişi sonucu aynı ribbon içinde yer alan “Format Mat Req” ve “Control Mat Req” tuşlarıyla sonuçlar kontrol edililebilir. Fakat, üretim taleplerinin malzeme ihtiyaçlarına çevrilmesi kapsamlı bir iştir. Bu yüzden süreci Arkhon’a bırakmanızı tavsiye ediyoruz.

Eğer, Product Req sayfasında “Product_Type” alanında “PROD_FOR_SO” seçili üretim ürünleri yoksa, MRP sonucunda “MAT_REQ_SO” tipinde ihtiyaçlar çıkmaz. Yani sadece satış siparişlerine istinaden yapılacak üretimlerin, malzeme ihtiyaçları hesaplanmaz.

Aynı şekilde, Product Req sayfasında “PROD_FOR_FRCST” seçili üretim ürünleri yoksa, MRP sonucunda “MAT_REQ_FRCST” tipinde ihtiyaçlar çıkmaz. Fakat, bu ikisinden birisinin yokluğu “MAT_REQ_ALL” tipinin hesabını etkilemez; eksik olan tip gözardı edilir.

Bunların dışında şirket, her ne kadar üretim için malzeme talep etse de, bazı durumlarda bunları satabilir. Bu satışlar Sales Order sayfasına girilirse, MRP hesaplarına dahil edilecektir.

Her bir malzemenin bağlı olduğu projenin aşağıdaki sayfalarda belirtilmesi, sonuçların doğru hesaplanmasını sağlayacaktır;

• BOM

• BOM Adjustment

• Product Req

• Sales Order

Bu sayfalarda proje tipleri belirtilmezse, Arkhon ayrım yapmadan malzeme ve tedarikçi ikilisi bazında bütün ihtiyaçları toplar. Bu veriyle hesaplanan malzeme planları ve raporlarında projelere göre ayrım yapılamaz.

BOM’da malzemelerin kullanım tarihlerinin doğru girilmesi sürecin yönetimi için çok önemlidir. Burada yapılacak hataları tespit etmek, portföyünde yüzlerce, belki binlerce ürün ve malzeme olan bir şirket için çok zordur.

<< Önceki Bölüm Sonraki Bölüm>>