MP-20 Üretim Matriksi

Şirketin üretim ortamı çok katmanlıysa, her bir ürünün reçetesini yönetmek zor olacaktır. Ara seviyelerde yer alana yarı mamullerde değişikliğe gidilirse, bunların bağlı olduğu bütün üst bileşenlerin reçeteleri güncellenmelidir. Eğer, bir malzemede tedarik sorunu yaşanırsa, bunun hangi ürünleri etkilediğini tespit etmek de oldukça zordur. Bütün bu süreci Production Matrix adlı tabloda yönetmek mümkündür. Malzeme planlamada limitli bir versiyonu bulunan bu matris, üretim planlamaya geçince üretim süreleri ve makine bilgilerinin de ekleneceği kapsamlı bir üretim yönetim tablosu haline gelecektir.

Bu eğitimde, Arkhon’da Production Matrix tablosunu nasıl hazırlayacağımızı ve kontrol edeceğimizi göreceğiz.

Production Matrix Hazırlama

Arkhon’da malzeme planlama profilimizi yarattıktan sonra “Arkhon Mat Data” ribbonundan “Production Matrix” grubunda “Generate Prod Matrix” tuşuna basıp bir üretim matrisi hazırlayabiliriz. Aşağıda, bu şekilde açılmış ve doldurulmuş bir örneğini görebilirsiniz.

Production Matrix’in hazırlanması için iki önemli veri seti vardır. BOM sayfasından reçeteler, Product Req sayfasından ise aktif, ihtiyaç veren ürünlerin bilgisi alınır. Eğer bu iki tablo hazır değilse, sistem uyarı verecek ve matrisi hazırlamayacaktır.

Arkhon, bu iki veriyi analiz edip birleştirir ve yukarıda örneğini gördüğünüz tabloyu hazırlar. Bu tabloda yer alan başlıkların açıklaması aşağıda verilmiştir.

Project: Ürünün bağlı olduğu bir proje grubu olabilir. Veya aynı ürün birden fazla projeye bağlıdır ve bu projeler için tükettiği malzeme cinsi ve/veya miktarı farklıdır. Planlama süreci sonrası proje bazında analizler yapabilmek için bu alanın doldurulması gerekir. Eğer, BOM’da proje bağlantısı yoksa boş geçilir.
BOM_Index: Arkhon’un BOM yapısını çözümleyip seviyelendirme yaptığı alandır. Buradaki index bilgisiyle BOM’un alt-üst bileşenleri takip edilebilir. 1’den başlayıp, reçetedeki satır sayısı kadar devam eder.
BOM_UpComp: BOM’de yer alan üst bileşenin, bu tabloda hangi satırdan ihtiyaç aldığını gösterir. Eğer, en üst seviyeden ihtiyaç alıyorsa 0 yazar. Örneğin bu tabloda “Prod_Code_10” için hazırlanan matrikste ilk 4 satır için değeri 0’dır, çünkü ihtiyaç alan malzemeler en üst seviyeye bağlıdır. Fakat, 5. satırda “SFG_1” kodlu bir yarımamül görürüz. O ihtiyacını 4. satırdan aldığı için “BOM_UpComp” değeri 4 olarak geçmiştir. Bu şekilde bütün yapıyı inceleyebilirsiniz.
Main_Product_Code: İhtiyaç çeken en üst seviyedeki ürün kodu görülür. Yukarıda tabloda görüleceği gibi bu ürüne ait reçete bu tabloya geçerken her bir satırda en üst seviye kodu tekrarlanmaktadır. Bunun faydası bu alan üzerinden filtreleme yapıp bir ürüne ait bütün reçetenin tek seferde görülebilmesidir.
Main_Prod_Description: İhtiyaç çeken en üst seviyedeki ürünün açıklaması görülür.
Product_Code: İhtiyaç çeken ürünün kodu görülür. Eğer reçetede çok katman varsa, bu alanda en üst bileşene göre farklı kodlar görülebilir. Yukarıda verdiğimiz örnekte bu şekildedir.
Product_Description: İhtiyaç çeken ürünün açıklaması görülür.
Material_Code: İhtiyaç duyulan malzemenin kodu görülür. Alt bileşen olarak da adlandırılır.
Material_Description: Malzemenin açıklaması görülür.
Material_UoM: Malzemenin temel birimi görülür.
Org_Usage: Üründen bir birim üretebilmek için malzemeden kaç birim ihtiyaç olduğu bilgisi görülür. Burada reçetenin orjinal halindeki miktar yer alır.
Fnl_Usage: En üst seviye üründen bir birim üretebilmek için malzemeden kaç birim ihtiyaç olduğu bilgisi görülür. Burada reçetenin orjinal hali gözükmez. Sistemin en üst seviyeden başlayıp her bir katmanı takip ederek ulaştığı bir hesabın sonucudur. Yukarıdaki tabloda 7. Satırda bunun güzel bir örneği vardır. “SFG_2” kodlu yarımamül, 1 tane “SFG_4” ister. Org_Usage alanında bu yazar. Fakat, hemen bir üst satırında “SFG_1” kodlu yarımamülün, 2 tane “SFG_2” istediği görülür. Haliyle, en tepedeki ürünü üretibilmek için toplam 2 tane “SFG_2” ve 2 tane “SFG_4” kodlu yarımamüle ihtiyacımız olacaktır. Bu yüzden “Fnl_Usage” alanında 2 yazar.
Valid_From_Date: BOM’da malzeme belli bir tarihten itibaren kullanılacaksa sistem buraya da yansıtır. Böyle bir durum yoksa, Arkhon 01/01/1900 olarak alır ve malzeme tüm planlama periyodu boyunca kullanılabilir.
Valid_To_Date: Aynı şekilde, BOM’da malzeme ve miktarı belli bir tarihe kadar kullanılacaksa sistem buraya yansıtır. Eğer veri girilmezse, Arkhon 31/12/9999 olarak alır ve malzeme tüm planlama periyodu boyunca kullanılabilir.
Valid_From_Period: Arkhon, reçetenin kullanım başlangıç tarihinin hangi periyoda denk geldiğini girer. Bu değer, seçilen profil tipine göre hesaplanır. Bunun için veriyi girdikten sonra “Control” tuşuna basmanız yeterlidir. Örneğin, profil tipi “M” girildiyse ve kullanım başlangıç tarihi 15/08/2023 ise, “Valid_From_Period” değeri tarihin ayı, yani 8 olur. “Valid_From_Date” kolonu boşsa, Arkhon bir işlem yapmaz.
Valid_From_Year: Arkhon, reçetenin kullanım başlangıç tarihinin yılını girer. “Valid_From_Date” kolonu boşsa, Arkhon bir işlem yapmaz.
Valid_To_Period: Arkhon, reçetenin kullanım bitiş tarihinin periyodunu girer. “Valid_To_Date” kolonu boşsa, Arkhon bir işlem yapmaz.
Valid_To_Year: Arkhon, reçetenin kullanım bitiş tarihinin yılını girer. “Valid_To_Date” kolonu boşsa, Arkhon bir işlem yapmaz.

Bu tabloyu kullanıcı, verileri elle girerek de hazırlayabilir. “Generate Prod Matrix” tuşunun hemen yanında yer alan “Format” ve “Control” tuşları bu süreçte yardımcı olur. Fakat, üretim matrisini elle oluşturmak zor bir iş olabilir. BOM’da tek bir satırın revizyonu bile, burada bir çok alanı etkileyebilir; bu yüzden işi Arkhon’a bırakmanızı tavsiye ediyoruz.

Eğer, üretim reçetesi tek seviyeli olsaydı Production Matrix için aşağıdaki gibi tablo çıkacaktı. Burada görebileceğiniz gibi, bütün malzemeler en üst bileşene bağlılar. Haliyle, daha yalın bir tablo görüyoruz.

Fakat, bir çok üretim tesisinde durum böyle değildir. Yukarıda detaylarını aktarmaya çalıştığımız gibi çok katmanlı bir tabloyla çalışması gerekecektir.

<< Önceki Bölüm Sonraki Bölüm>>