DP-5 Ana Veri
- Utkan Ekinci
- Mar 4, 2024
- 3 min read
Planlama sürecinin omurgasını ana veri tutar. Buraya girilen veri seti sayesinde, hangi ürünlere hangi koşullar altında talep tahmini yapılacağı tanımlanır. Master Data’ya girdiğimiz bilgi, planlama süreci ve destekleyici raporların hepsini etkiler.
Onun için bu uzun yazıyı dikkatli bir şekilde okumanızı, mümkünse Arkhon Prime’da denemenizi tavsiye ederiz.
Veri Girişi
Daha önceki eğitimlerde gördüğümüz gibi boş bir Excel sayfası üstünde Arkhon Prime’ı çalıştırıp, talep planlama profilimizi giriyoruz. Daha sonra “Arkhon Frcst Data” ribbonundan “Master Data” grubundaki “Format” tuşuna basıyoruz. Arkhon, “Master Data” adında bir sayfa yaratıp veri girişi için gereken şablonu getiriyor.
Bu tabloda gireceğimiz bilgilerin detaylı açıklamasını aşağıda görebilirsiniz. Sürecin düzgün çalışması için veri girişi zorunlu olan kolonlar yeşille işaretlenmiştir.
Product_Code: Ürünün şirket içinde kullanılan, sistemlerinde kayıtlı kodu girilir.
Product_Description: Ürünün tanımı girilir.
Product_SubGroup: Ürünün bağlı olduğu bir alt grup varsa bu girilebilir. Bu bilgi, alt grup bazında çıkartılan Revenue Report gibi raporlarda kullanılır.
Customer: Ürünün müşterisi yazılır. Birden fazla müşterisi varsa bunlar Product Costing tablosunda belirtilir. Bu durumda buraya “ALL” yazılması önerilir.
UoM: Ürünün birim tipidir. Sistemin çalışmasını etkilemez, bilgi amaçlı yazılır.
Project: Ürünün bağlı bulunduğu proje grubudur. Eğer projeye bağlı talep tahmini yapılacaksa mutlaka doldurulmalıdır. Bunun dışında, ürünlerin kendi başlarına ele alındığı standart talep tahmin sürecinde etkisi yoktur. Ciro veya talep tahmin doğruluğu raporlarında proje bazında kırılım görülmek istenirse, buraya veri girilmesi gerekir.
Forecast_Type: Talep tahmin tipi girilir. Alabileceği değerler aşağıdaki gibidir;
SINGLE: Ürün kendi başına ele alınır. Geçmiş satış verisi gözetilerek talep tahmini yapılır. Varsayılan değeridir.
GROUP: Ürün bir grubun parçası olarak ele alınır. Grubun tamamının gerçekleşmesi dikkate alınıp, talep tahmini yapılır. Daha sonra bu tahmin, gruba bağlı ürünlerin üzerine dağıtılır.
Forecast_Group: Ürün eğer belli bir gruba bağlıysa, bu grubun tanımı bu kolona girilir. Aksi takdirde boş bırakılır.
Group_Convert: Ürünün bağlı olduğu grubun ortak ölçü birimine dönüşüm değeridir. Örneğin, ürün taneyle satılan 200 gr’lık bir paketi varsa ve grubun ortak ölçüsü kg ise buraya 0.2 girilir.
Group_Share: Grubun bütününü içerecek şekilde talep tahmini yapıldıktan sonra bunun ne kadarının bu ürüne aktaralıcağını belirtir.
CSL: Talep tahmini sonucu oluşacak sapmaların ne kadarının karşılanacağı belirlenir. Varsayılan değeri %95’tir. %100 ve üzeri değer alamaz.%70 altı tavsiye edilmez.
Leadtime: Tahmin yapılan ürünün ne kadar zamanda üretildiği veya tedarik edildiği bilgisi girilir. Buraya girilen değer, seçilen periyot tipiyle aynı olmalıdır. Örneğin termin süresi 4 hafta ise, fakat talep tahmininde periyot tipi “M” yani ay seçildiyse, buraya 1 girilir. Varsayılan değeri 1’dir.
MPQ: Eğer ürün şirket bünyesinde üretiliyorsa aşağıdakilerden ilki; eğer tedarik ediliyorsa ikincisi dikkate alınmalıdır.
Minimum Production Quantity; üretim biriminin minimum üretim miktarıdır. Varsayılan 0’dır.
Minimum Purchase Quantitiy; tedarikçinin minimum tedarik miktarıdır. Varsayılan 0’dır.
RQ: Rounding Quantity; üretim biriminin veya tedarikçinin verdiği sipariş katlarıdır. Arkhon, veri girilmezse 1 olarak kabul edecektir.
Model_Type: Talep tahmininde kullanılacak model tipini belirler. Alabileceği değer aşağıdadır;
AUTO: Arkhon, hangi modelin kullanılacağını kendisi belirler.
MANUEL: Kullanıcı hangi modelin kullanılacağını belirler.
NONE: Ürüne talep tahmini yapılmaz. Sistemin sadece belli başlı ürünler için talep tahmini yapması istendiğinde diğerleri için bu değer seçilir.
Error: Eğer kullanıcı model tipini manuel seçiyorsa, buradan modelin hata tipini seçebilir;
***: Seçim yapılmazsa, Arkhon’un varsayılan değeridir. İşlem yapılmaz.
A: Error, yani hata değeri modele eklenir.
M: Error, yani hata değeri modele çarpan olarak girer.
Trend: Eğer kullanıcı model tipini manuel seçiyorsa, buradan modelin trend tipini seçebilir;
***: Seçim yapılmazsa, Arkhon’un varsayılan değeridir. İşlem yapılmaz.
N: Trend modele eklenmez.
A: Trend modele eklenir.
Ad: Trend modele sönümlü olarak eklenir.
Season: Eğer kullanıcı model tipini manuel seçiyorsa, buradan modelin sezon tipini seçebilir;
***: Seçim yapılmazsa, Arkhon’un varsayılan değeridir. İşlem yapılmaz.
N: Sezon modele eklenmez.
A: Sezon modele toplam olarak eklenir.
M: Sezon modele çarpan olarak eklenir.
Min_Season: Sezonsallık hesabında alınacak minimum değerdir. Örneğin periyot tipi aylık seçilmişse ve burada 3 yazıyorsa; Arkhon minimum 3 aylık sezonsallığı olan modellere bakacaktır. Varsayılan değeri ve alt limiti Actuals Period’da seçilen gerçekleşen satışlar döneminin 1/6’sıdır. Örneğin, Actuals Period 24 ise ve buraya değer girilmediyse, Arkhon 4 alır, daha düşük bir değere de izin vermez.
Max_Season: Sezonsallık hesabında alınacak maksimum değerdir. Örneğin periyot tipi aylık seçilmişse ve burada 12 yazıyorsa; Arkhon maksimum 12 aylık sezonsallığı olan modellere bakacaktır. Varsayılan değeri ve alt limiti Actuals Period’da seçilen gerçekleşen satışlar döneminin 1/4’üdür. Örneğin, Actuals Period 24 ise ve buraya değer girilmediyse, Arkhon 6 alır, daha düşük bir değere de izin vermez.
Init_Guess: Talep tahmin modellerinin parametrelerinin başlangıç değerlerinin nasıl hesaplanacağını belirler. Alabileceği değerler aşağıdadır;
ALL: Bütün parametreler için tek seferde bir kestirme yapılıp, modeller çalıştırılmaya başlanır. Varsayılan değeri budur.
AUTO: Her bir parametre diğerlerinden ayrılıp bir kestirme yapılır, diğerleri 0 alınır. Böylece aynı model farklı noktalardan başlatılıp çalıştırılır ve daha iyi sonuçlar bulunmaya çalışılır. “ALL” tercihine göre çalışma süresi daha uzundur ama daha iyi bir model optimizasyonu yapabilir.